Taal in het vo

Op het Ichthus College in Kampen werken alle docenten aan het verbeteren van het taalonderwijs. Taal is van alle vakken, is hier het motto. Daarom is elke docent een taaldocent. Aandacht voor boeken en moeilijke woorden in de les en inspiratiemiddagen: het zijn een paar voorbeelden van initiatieven waar de docenten aan werken. In de werkgroep basisvaardigheden maken zij het concreet voor de lespraktijk. Astrid van Buuren, directeur van de school: ‘Hierdoor kan iedereen meedoen en zich taaldocent voelen.’

*Akoestische muziek*

Logo Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap staat in beeld.

Beeldtekst: Het Ichthus College.
Primair onderwijs Kampen.
Masterplan Basisvaardigheden.

Steven Zwitser – Docent Nederlands:
Hebben jullie allemaal pen en papier bij? Dat is mooi. Wat iedereen heeft mee kunnen krijgen in de media, is dat leeskwaliteit en de woordenschat achteruit is gegaan de afgelopen jaren.

Astrid van Buuren – Directeur van het Ichtus College Kampen:
Eigenlijk is taal het voertuig waarmee je je ontwikkelt. Onze woordenschat bepaalt of wij elkaar begrijpen. Als je wilt leren, dan heb je taal nodig.

Steven Zwitser – Docent Nederlands:
Wat is dan een citaat?

Elisa Candido – Onderwijscoördinator OCW:
Je hebt natuurlijk meestal een docent die kennis overdraagt op leerlingen en die leerlingen tegelijkertijd, moeten die kennis natuurlijk ook zich eigen maken, en dat maakt dat taal gewoon essentieel is om mee te draaien in de maatschappij, en is het dus ook iets van alle vakken. Je kunt niet zeggen: de docent Nederlands geeft taal en daarmee is het gedekt en klaar. Daarom formuleren wij ook: elke docent is een taaldocent.

Renate Petter – Docent Nederlands en Projectleider basisvaardigheden:
Wij zijn voor echt voor elk vak gaan kijken: dit boek past heel erg bij jullie. En zij konden dan met die verschillende boeken kijken: hé, hoe past dit eigenlijk bij ons PTA, of hoe past dit in onze les, of bij het onderdeel waar wij mee bezig zijn? We hebben ook inspirerende middagen gegeven voor docenten. Dat ging vooral over de rijke teksten, en hoe kun je nou eigenlijk een boek gebruiken in de les? En vooral als je geen taaldocent bent, is dat best wel een moeilijk onderdeel. Wat doe je eigenlijk met een boek in de les?

Astrid van Buuren – Directeur van het Ichtus College Kampen:
Wat niet werkt is dat je achter je bureau bedenkt hoe het goed werkt in de school. Wat wij meteen hebben gedaan, is de docenten aanhaken die de urgentie voelen, ruimte geven, heldere afspraken maken over van: wat wil je ermee bereiken, wat heb je nodig om dat vorm te geven? En dan zie je mooie dingen gebeuren.

Steven Zwitser – Docent Nederlands:
Toen hebben we gedacht: wat kunnen we dan het beste doen? Lezen, dus vandaar de mediatheek en de boeken. En wat ik belangrijk vind, is om bijvoorbeeld als je in de les kijkt, om de moeilijke woorden al te bespreken en dat je er altijd een interactief, sociaal element van maakt. Eén ander woord, heel goed. Voor wat betreft het woord van de week...

Elisa Candido – Onderwijscoördinator OCW:
Wat we weten, ook vanuit de wetenschap, is gewoon: als je wil dat een woord echt gaat beklijven en dat je echt gewoon het woord eigen maakt, dan moet je het minimaal zeven keer, in een verschillende context, of in andere context, moet het je aangeboden worden.

Steven Zwitser – Docent Nederlands:
Het woord van de week hebben wij dan op de monitoren in de aula, en dat wordt ook in de nieuwsbrief met de ouders gedeeld. Daarbij wordt een synoniem bedacht, of een tegenstelling ook, dat zien ze dan ook weer terug op de toets, of uit de methoden, of ook in andere vakken bij biologie. En dan hebben ze dus elke keer die koppeling vakoverstijgend met de woorden die wij aanbieden bij Nederlands.

Renate Petter – Docent Nederlands en Projectleider basisvaardigheden:
Eens in de maand komen we als Werkgroep Basisvaardigheden bij elkaar en dan gaan we de vier verschillende basisvaardigheden bespreken met elkaar, en dan gaan we ook uitwisselen: waar staan we op dit moment per onderdeel?

Elisa Candido – Onderwijscoördinator OCW:
Wat je heel mooi daarmee kan bewerkstelligen, is dat je eigenlijk een professionele verbetercultuur op school laat plaatsvinden.

Astrid van Buuren – Directeur van het Ichtus College Kampen:
En dat is, door docenten uit verschillende vakgebieden in die werkgroepen te zetten, en het hen concreet te laten maken voor de lespraktijk, dat maakt dat uiteindelijk ook iedereen mee kan doen en zich taaldocent kan voelen.

Renate Petter – Docent Nederlands en Projectleider basisvaardigheden:
Collega's zijn steeds meer zich bewust van: we hebben de taal gewoon nodig, voor ons vak ook. En daarmee wordt automatisch elke docent een taaldocent.

Astrid van Buuren – Directeur van het Ichtus College Kampen:
Als je het zelf ervaart, het beleeft en ervan geniet, dan straal je dat uit en dan geef je dat door aan collega's, aan leerlingen. Dat is fantastisch.

*Muziek speelt en eindigt*

Logo Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verschijnt in beeld.

Beeldtekst: Een goede basis voor een betere kans.
www.masterplanbasisvaardigheden.nl.
Masterplan Basisvaardigheden.