Taal in het po

*Muziek speelt*

Judith Pool – Directeur en taalspecialist IKC De Wieden: Taal is de basis van alles. Taal is dat wat ons mensen maakt.

*Muziek speelt*

Logo Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verschijnt in beeld.

Beeldtekst: IKC De Wieden. Primair onderwijs Zwolle. Masterplan Basisvaardigheden.

Judith Pool – Directeur en taalspecialist IKC De Wieden: We zijn een kleurrijke school met ongeveer twintig nationaliteiten en achtergronden. Niet iedereen komt hier met taal binnen.

Marit van der Veer – Onderwijscoördinator OCW: Deze school heeft een populatie die niet vanuit huis als vanzelf lezen meekrijgt als vanzelfsprekend. Vandaar dat ze daar ook veel nadruk op leggen. Dus ze lezen samen met de hele klas ook in hetzelfde boek. Er wordt heel veel voorgelezen.

Judith Pool – Directeur en taalspecialist IKC De Wieden: We zijn gestart, eigenlijk, met voorlezen. Vervolgens zijn we vanuit dat voorlezen ook met rijke teksten gaan werken binnen brede thema's. En daar zijn we nog steeds heel druk mee.

Marit van der Veer – Onderwijscoördinator OCW: De kinderen lezen zelf en ze hebben daarbij echt een keuze gemaakt voor goede boeken, voor rijke teksten, voor goede jeugdliteratuur, en ook gekeken naar hoe ze de jeugdliteratuur kunnen integreren in de rest van hun onderwijs.

*Muziek*

Mirjam Schottert – Leerkracht groep 5/6 en cultuurcoördinator: We werken schoolbreed aan één thema, en wij werken op dit moment over het thema 'leven op aarde'. Daar zoeken we dan als collega's allerlei boeken en teksten bij en ook een voorleesboek. Hoe hij aan het hoofd van zijn hele roversschaar de zaal uitliep. Op dit moment lees ik ‘Ronja de roversdochter’ voor. Vaak gaat het toch wel zo dat als je een boek voorleest dat andere kinderen meteen zeggen: “Oeh, ik wil hem hierna graag juf, mag ik hem dan?” Ronja was vlak achter Mattis gaan staan, zodat hij haar niet kon zien.

Marit van der Veer – Onderwijscoördinator OCW: Wat heel belangrijk is, is dat lezen en taal niet op zichzelf staan. Het is belangrijk dat er een samenhangend taalaanbod is, wat al betekent dat de verschillende taaldomeinen met elkaar samenhangen. Dus geen aparte lesjes lezen, woordenschat enzovoort, maar als één geheel.

Mirjam Schottert – Leerkracht groep 5/6 en cultuurcoördinator: Het mooie is juist om een stukje wereldoriëntatie met taal samen te laten gaan, omdat het elkaar echt versterkt. Als ik een tekst lees wil ik ook weten: waar gaat het nou eigenlijk over? Dat is juist ook wat je wilt, dat ze weten: deze tekst, ik leer hier wat van. Ik doe kennis op, ik begrijp deze tekst. Dus ik denk dat het eigenlijk niet los van elkaar kan.

Judith Pool – Directeur en taalspecialist IKC De Wieden: Die laten we eventjes liggen.

Mirjam Schottert – Leerkracht groep 5/6 en cultuurcoördinator: Ik denk niet dat de collega's in het begin allemaal even enthousiast waren. Met name dat je natuurlijk, je laat ook een stukje van de methode los. Maar geleidelijk aan, nadat het wat makkelijker ging om te zoeken van: waar vind ik nou zo'n goede tekst? En nadat we zelf meer kennis hadden van boeken, werden mensen ook meer enthousiast.

Marit van der Veer – Onderwijscoördinator OCW: Het is ook heel belangrijk om dat samen te doen. Laat leerkrachten ook samen met elkaar die lessen ontwikkelen en zich aan elkaar optrekken en elkaar inspireren. Er is altijd wel iemand met een goed idee. Die heb ik op het boekenplankje gezet. Op deze school wordt ook heel veel gebruikgemaakt van tekstloze prentenboeken, waarbij kinderen zelf de verhalen kunnen vertellen. Dat spreken en luisteren is ook heel erg belangrijk voor een goede taalontwikkeling, met als extra voordeel dat ze ook heel geschikt zijn om in te zetten in klassen of scholen waar veel kinderen zijn met andere thuistalen.

Mirjam Schottert – Leerkracht groep 5/6 en cultuurcoördinator: Ouders konden samen met hun kind een boek uitkiezen om samen ook in gesprek te gaan over dat boek. En dat hoeft dan niet alleen in het Nederlands, maar dat kan dan ook in de thuistaal. Zo wordt taal enorm gestimuleerd.

Judith Pool – Directeur en taalspecialist IKC De Wieden: Ik zie al bij de kleuters nu, en dat vind ik fantastisch, vergeleken met daarvoor, dat kinderen in volzinnen praten, dat hun woordenschat enorm veel groter is geworden.

Leerling: ...een muntje uit zijn zak opdiepte.

Marit van der Veer – Onderwijscoördinator OCW: Wat heel belangrijk is, als je een verbetertraject instapt, is dat je een duidelijke stip op de horizon zet. Dat je jezelf een doel stelt: hier wil ik over een jaar, of over twee jaar, of over drie jaar zijn.

Judith Pool – Directeur en taalspecialist IKC De Wieden: Maak hier een meerjarenplan van. Dit is iets wat je niet met stoom en kokend water in één jaar doet. Dit is bouwen. Bouw aan je team. Bouw aan leesonderwijs.

*Outromuziek*

Logo Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verschijnt in beeld.

Beeldtekst: Een goede basis voor een betere kans. www.masterplanbasisvaardigheden.nl.

Masterplan Basisvaardigheden.